امروز نهتنها آبهای سطحی را از دست دادهایم، بلکه از سفرههای زیرزمینی هم به قدری بیرویه برداشت کردیم که هیچ نشانی از آبی آب در آنها نیست و تنها موجودی شان خاک است.
حالا همه دشتهای استان یزد ممنوعه شدهاند و بیلان منفی برداشت از آنها به 300 میلیون متر مکعب رسیده است.بحرانیترین دشتها از سوی مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان یزد ابرقو، دشت یزد اردکان، هرات و مروه بهادران اعلام میشود که وی نسبت به خطرات ناشی از وضعیت نامناسب دشتها همچون نشست زمین، ایجاد حفرههای عمیق، شکاف در جاده ترانزیتی و بحران کمآبی اظهار نگرانی میکند.
محمدحسن خورشید نام، به همشهری میگوید: در دشت یزد اردکان، بهعنوان بزرگترین دشت این استان که چندین شهرستان را شامل میشود، سالانه شاهد افت بالغ بر 50
سانتی متری سطح آب هستیم که این افت در برخی بخشها به بیش از یک متر هم رسیده است.
وی با بیان اینکه فقر سفرههای زیرزمینی هر روز تشدید میشود، افت سطح آب دشت ابرقو را 60 سانتی متر میداند که البته این عدد خیلی بیشتر از اینها هم گزارش شده است.
خورشیدنام، برداشت سالانه از دشتهای استان یزد را یک میلیارد و 500 میلیون مترمکعب ذکر میکند که حدود 300 میلیون مترمکعب آن غیرمجاز است.
علیاکبر اولیاء، یکی از نمایندگان مردم استان یزد در مجلس نیز در گفتوگو با همشهری با ذکر اینکه با چشمانداز نگرانکنندهای در سفرههای زیرزمینی روبهروهستیم، افت سالانه دشتهای یزد را 20 تا 40 سانتی متر میداند و میگوید: هماکنون شاهد ترک خوردگی جادهها و تغییر در بافت و زیرسازیهای زمین هستیم که بهطور مرتب باید آنها را مرمت کنیم. وی میگوید: حفره ایجاد شده در دشت چهلگتا، نزدیک به 150 متر شده است که باید برای برونرفت از این بحران راهکاری عملی اندیشیده شود.
توقف برداشت آب از دشتهای ممنوعه و اجرای طرحهای تغذیه مصنوعی در این دشتها میتواند بهعنوان راهکاری مهم تلقی شود که به گفته نماینده یزد در مجلس وزارت نیرو در اجرای آن موفق نبوده است.
مدیرعامل شرکت آب منطقهای استان یزد نیز با توضیح بیشتر در این خصوص میگوید: دولت در حالی براساس مصوبه سفر اول به استان یزد موظف به پرداخت 10 میلیارد تومان برای اجرای طرح تعادل بخشی سفرههای زیرزمینی شد که از این مبلغ تاکنون تنها 3 میلیارد تومان جذب کردیم.
وی از دولت میخواهد با تکمیل اعتبارات طرح تغذیه مصنوعی و تعادل بخشی سفرههای زیرزمینی از مشکلات بحرانزای آینده جلوگیری کند.خورشید نام، با ذکر اینکه با اجرای طرح تعادل بخشی میتوان سفرههای زیرزمینی را نجات داد، تاخیر در این مهم را فرصت سوزی غیرقابل جبران میخواند.
اولیاء نیز تصریح میکند: مخازن آب، تنها درصورت وجود سال پرباران، قدرت ذخیره خواهند داشت؛ در غیر این صورت حیات مردم از نظر تامین آب شرب و فرونشست زمین با مشکلات جدی مواجه میشود.
خورشیدنام همچنین بارندگی مناسب در یزد را با توجه به کویری بودن این منطقه بعید دانسته و یادآور میشود: بارندگیهای یزد بهگونهای است که حتی نمیتواند ایجاد روانآب کند.
وی از تشدید بحران آب برای یزد خبر میدهد و خواستار اجرای طرحهای پیشبینی شده بهمنظور تامین آب این استان میشود.آب رسانی به فلات مرکزی ایران از طریق استان چهارمحال بختیاری از طرحهایی است که قرار است تامینکننده آب استانهایی چون اصفهان، کرمان و یزد باشد که البته سالها است بلاتکلیف است.
به گفته خورشیدنام، با وجود تاکید مقام رهبری در سفر به یزد برای زمانبندی در اجرای این طرح، بهدلیل عدمتامین فاینانس آن، هنوز هیچ زمانی بهمنظور اجرایی شدن آن در نظر گرفته نشده است.
وی بر تسریع در اجرایی شدن این طرح برای تامین آب استان یزد تاکید میکند.
بحرانی شدن وضعیت سفرههای زیرزمینی به معنای اتمام تمامی ذخایر آبی و پساندازهای کشور است؛ همچنان که خورشیدنام با بیان اینکه چاهها و چشمههای یزد خشک شده است، هشدار میدهد که دوران سختتری از نظر تامین آب استان، در انتظار مردم یزد خواهد بود.